Bir hafta önce evinin merdivenlerinden inerken dengesini kaybedip dü?en usta yap?mc? ve yönetmen, apar topar ?stanbul’a getirildi.Bel kemi?inin k?r?ld??? anla??lan ?nano?lu, Ça?layan’daki Florence Nightingale Hastanesi’nde ameliyata al?nd?.Türker ?nano?lu’nun halen hastanede mü?ahede alt?nda tutuldu?u ve durumunun her geçen gün iyiye gitti?i ö?renildi.
TÜRKER ?NANO?LU K?MD?R?
Türker ?nano?lu 18 May?s 1936’da Safranbolu’da dünyaya gelir. Babas? Abdülhamit’in huzur hocas? Mustafa Lütfi Efendi’nin o?lu Dr. Hakk? Nevin, annesi Safranbolu e?raf?ndan Çizmecio?lu ailesinin k?z? Nazmiye Han?m’d?r.
Türker ?nano?lu’ndan sonra aileye Sezer ve Berker ikizleri kat?l?r, ama Sezer 3 ayl?kken vefat eder. Türker ?nano?lu’nun ya?am?n?n ilk 15 y?l? Safranbolu ile ?stanbul aras?nda geçer. Okul ve ilk gençlik y?llar?nda ?nano?lu’nun en büyük tutkular?ndan biri futbol ve sinemad?r.
Futbolculuk yönünü okul tak?mlar?nda ve semt kulüplerinde sürdüren ?nano?lu, lise e?itimi sonras?nda devam etti?i Tatbiki Güzel Sanatlar Akademisi grafik bölümündeki yüksek ö?renimini tamamlamadan çok sevdi?i sinema mesle?ine geçer.
Ö. Lütfi Akad ve Ni?an Hançer’e 9 filmde asistanl?k yapar. 1959 y?l?nda “Senden Ayr? Ya?ayamam” adl? filmle yönetmenli?e ba?lar. Ye?ilçam’da çe?itli yap?mc?lara 10 adet film çektikten sonra 1960’ta kendi ?irketi Erler Film’i kurar ve Erler Film bünyesinde bugüne dek 200’ün üzerinde siyah-beyaz ve renkli film çeker. Bunlardan 21 adedi Yunanistan, ?talya, ?ran ve Hong Kong’la yap?lan ortak yap?mlard?r.
Ayr?ca ülkemizde uzun metraj ve belgesel çekimleri yapan Amerikan, Japon, Frans?z ve Alman yap?mc?lar?n yürütücü yap?mc?l???n? da üstlenmi?tir. Erler Film ülkemizde ?u anda halen faaliyet gösteren en eski ve en uzun ömürlü film ?irketidir. Türker ?nano?lu bugüne dek 66 adet uzun metraj sinema filmine yönetmen olarak imza atm??t?r.
?nano?lu 1963 y?l?nda yedek subay ö?retmen olarak askerlik hizmetine ba?lar. Taksim ve Hac?hüsrev’de ilkokul ö?retmenli?i yapan Türker ?nano?lu vatani görevinin k?ta hizmeti bölümünü ise Ezine’de tamamlar.1964 y?l?nda Filiz Ak?n’la evlenir. Çiftin, ileride çocuk y?ld?z olarak “Yumurcak” filmleriyle ünlenecek ?lker adl? bir o?ullar? olur. Ancak evlilikleri on y?l sürecek ve çift 1974’te ayr?lacakt?r.1975 y?l?nda ise Türker ?nano?lu halen evli oldu?u Gül?en Bubiko?lu ile ya?am?n? birle?tirir. Bu evlilikten k?zlar? Zeynep dünyaya gelir.
?nano?lu 1979 y?l?nda Ulusal Video ?irketini kurarak Türkiye’de ilk kez video olay?n? ba?latm??t?r. Yurt içinde ve yurt d???nda Ulusal çat?s? alt?nda yer alan 1.860 adet video kulübü ile yerli filmlerin videokaset olarak da??t?m?n? sa?lam??, böylelikle Türk sinemas?n?n çok büyük bir krizden geçti?i dönemde Ye?ilçam’?n 5 y?l boyunca nefes almas?n? sa?lam??t?r.
?nano?lu 1985 y?l?nda televizyon programlar? haz?rlamak amac?yla bir stüdyo kurdu ve böylelikle, o dönemde Türkiye’deki tek yay?n kurulu?u olan TRT’ye “Bir Ba?ka Gece”, “Hodri Meydan”, “Gecenin Getirdikleri” gibi haber ve e?lence programlar? haz?rlad?. Daha sonra özel televizyonlar?n ülkemizde yay?na girmesi ile Star TV, Show TV, Kanal 6, ATV ve Kanal D yay?n kurulu?lar?na da 10.000 saatin üzerinde program haz?rlad?.
1987 y?l?nda “?craat?n ?çinden” adl? program? dönemin ba?bakan? Turgut Özal ile ba?latan ?nano?lu, Y?ld?r?m Akbulut ve Mesut Y?lmaz’?n ba?bakanl?k dönemlerinde de ayn? program?n yap?mc?l???n? sürdürdü.1994 y?l?nda ATV Televizyonu’nun yönetim ba?kanl???n? üstlenen ?nano?lu, bu kanal?n çok büyük a?ama yapmas?na önemli katk?da bulunmu?tur. Öte yandan Süper Kanal ad?yla yay?n yapan bir de kanal kurmu?tur. Bu kanal halen Kanal D ad?na “Dream TV” ad?yla müzik yay?n? yapmaktad?r.
Geçmi? y?llarda Beyo?lu Saray, Be?ikta? Yumurcak, Kad?köy Reks, Karagümrük Hakan, Bak?rköy Ünverdi, Ankara Akay Dedeman ve Bahçelievler Dedeman sinemalar?n?n i?letmecili?ini yapan, halen Beyo?lu Atlas, ?i?li Kent, Kavac?k Bo?aziçi ve Maslak T?M Sinemalar?’n?n sahibi olan ?nano?lu, 2005 y?l?nda ?stanbul Maslak’ta yer alan, içinde dev sahneli 1.820 ki?ilik büyük bir salon, 300 ki?ilik bir tiyatro salonu, 5 salonlu sinemalar kompleksi, toplant? salonlar?, restoran, café-bar ve hediyelik e?ya dükkanlar?n?n yer ald??? ve müzikaller, gösteriler, konserler, kongre, lansman ve konferanslar?n düzenlendi?i T?M - Türker ?nano?lu Maslak Show Center’? Türkiye’ye kazand?rm??t?r.
?nano?lu, filmcilikle ilgili meslek birlikleri, dernekler ve ?stanbul Ticaret Odas? meslek komitelerinde uzun y?llar yöneticilik yapm??t?r. 1960’l? y?llarda Filmciler Cemiyeti Yönetim Kurulu Üyeli?iyle ba?layan dernekçilik faaliyetlerini, 1973 y?l?nda 8 arkada?? ile birlikte kurdu?u Türk Filmciler Derne?i’nde sürdürdü. Ancak dernek 1980 y?l?nda, ?nano?lu’nun dernek ba?kan? oldu?u s?rada kapat?ld?. Bunun üzerinde 1982 y?l?nda F?YAP - Film Yap?mc?lar? Derne?i’ni kurdu ve uzun süre ba?kanl???n? yapt?. Daha sonra devletin öncülü?ünde kurulan SE-SAM’?n kurucu üyesi ve ilk ba?kan? oldu. 14 sene aral?ks?z olarak sözü geçen bu dernek ve birliklerin ba?kanl???n? yapan Türker ?nano?lu, bu süre içinde Türk sinemas? için gerekli birçok kanunun ç?kart?lmas? ve mesleki düzenlemelerin yap?lmas?nda öncülük etmi?tir.
Halen SE-SAM Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birli?i’nin onursal ba?kan? olan Türker ?nano?lu’nun ya?am? mesleki ba?ar? ve ödüllerle doludur. Antalya Alt?n Portakal Film Festivali, ?zmir Belediyesi ?zmir Fuar? ?daresi, ?stanbul Kültür ve Sanat Vakf? ve Kültür Bakanl??? ba?ta olmak üzere birçok özel ve tüzel kurum ve kurulu?tan gerek filmleri, gerek çal??malar?, gerekse hizmetleri nedeniyle ald??? ve aralar?nda ya?am boyu onur ödülleri de bulunan onlarca ödülün sahibidir.
Türker ?nano?lu 1997 senesinde TÜRVAK - Türker ?nano?lu Sinema Vakf?’n? kurarak yap?mc?l???n? üstlendi?i tüm filmleri ve haklar? kendisinde olan TV programlar?n? bu vakfa devretmi?tir. Vak?f, ihtiyaç sahibi sinema çal??anlar? ve onlar?n ailelerine maddi yard?mda bulunmakta, üniversitelerin sinema ile ilgili bölümlerinde okuyan ihtiyaç sahibi ö?rencilere burs vermektedir. ?nano?lu, ayr?ca 16 derslikli bir ilkö?retim okulu ile sinema - televizyon konusunda e?itim veren TÜRVAK - Sinema Televizyon E?itim Merkezi’ni kurmu?tur.
Türkiye’de türünün ilk ve tek örne?i olan TÜRVAK - Sinema Tiyatro Müzesi’ni de kuran Türker ?nano?lu, TÜRVAK Kitaplar? ad? alt?nda çe?itli eserler yay?nlam??t?r: Sinema ve televizyon yay?nlar? hakk?nda çe?itli gazete ve dergilerde yay?nlanm?? makalelerini bir araya getiren “Sinema-TV Üzerine Denemeler”, kitab?n bas?ld??? 2004 y?l?na kadar Türk sinemas?nda üretilen filmlerin tamam?na yak?n?n?n afi?lerini bir araya getiren “5555 Afi?le Türk Sinemas?”, ?nano?lu’nun biyografik perspektifinden ülkemizin sinema, televizyon, sanat ve kültür hayat? ile sektörün teknolojik geli?im sürecinin sergilendi?i “Bay Sinema”, vb. Ya?am öyküsü TRT, CNN, ATV, NTV, Show TV televizyonlar?nca haz?rlanan biyografik programlarda ele al?nan ?nano?lu’nun hayat?, Giovanni Scoglamillo’nun usta kaleminden yay?nlanan “Bay Sinema” adl? kitapta detayl? olarak anlat?lmaktad?r.
YORUMLAR